Rusya-Ukrayna krizinin savaşa dönüşmesi sonrası petrol fiyatlarının tırmanışa geçmesiyle yükselen benzin ve motorin fiyatları için olumlu haber akışı sonrası indirim beklentisi oluşmuştu. Gelen yeni indirim haberiyle motorinde 3 günlük indirim tutarı 4 lirayı aştı.
AKARYAKIT FİYATLARI DÜNYADA REKOR KIRDI
Benzin ve motorin fiyatları Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası 133 doları aşarak 14 yılın zirvesini gören brent petrol nedeniyle tüm dünyada rekor kırmıştı. Son gelen haber akışıyla petrol varil fiyatının 100 dolar düzeyinin altına gerilemesiyle beraber benzin ve motorin fiyatı için indirim beklentisi oluştu.
RUSYA-UKRAYNA TARAFINDA İYİMSERLİK PETROLÜ GERİLETTİ
Rusya-Ukrayna savaşı ve Batı’nın sert yaptırımları sonrası petrol tarafında arz endişelerinin körüklenmesiyle brent petrol serbest piyasada 133 doları aşarak 2008 yılından beri gördüğü en yüksek seviyeye yükselmişti. Rusya Ukrayna krizinde yapılan müzakereler, diplomasi trafiği, Avrupa’nın Rusya’ya petrol yaptırımı getirmemesi ve Rusya’nın doğal gaz akışına devam etmesi sonrası brent petrol varil fiyatı 14 yılın zirvesinden yüzde 20’nin üzerinde değer kaybına uğrayarak 100 doların altını gördü.
İŞTE YENİ FİYATLAR
Akaryakıtta beklenen indirim haberi geldi. İstanbul’da litresi 18 lira 63 kuruş olan benzinin litresi 62 kuruş indirimle 18 lira 1 kuruşa indi. Motorin de yeni gelen 1 lira 1 kuruşluk indirim sonrası 18 lira 66 kuruşa geriledi.
EPDK’DAN AKARYAKITTA TAVAN FİYAT AÇIKLAMASI!
Öte yandan EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz “Akaryakıt fiyatları serbest piyasa koşullarında oluşmaktadır. Bu oluşumda en önemli pay; petrol fiyatları ve dövizdeki hareketlerdir. Dağıtıcı+bayi marjlarında formülasyona aykırı hareketlerin tespit edilmesi halinde tüketicilerin mağdur edilmesinin engellenmesi için EPDK’nın tavan fiyat uygulama yetkisi kanunen bulunmaktadır.” açıklamasında bulundu.
EPDK’dan yapılan yazılı açıklamada, EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’ın çağrısı üzerine akaryakıt sektörünün dağıtım ve bayi dernek temsilcilerinin (PET-DER, PÜİS, ADER, TABGİS) katılımı ile toplantı gerçekleştirildiği belirtildi. TÜPRAŞ ve STAR Rafineri yöneticilerinin de katıldığı toplantıda akaryakıt sektörünün içinde bulunduğu durum ve bir süredir gündeme getirilen marj paylaşımı konusunun değerlendirildiği kaydedildi.
‘SERBEST PİYASA KOŞULLARINDA OLUŞMAKTA’
Açıklamada, “Öncelikle bir kez daha vurgulamak isteriz ki akaryakıt fiyatları serbest piyasa koşullarında oluşmaktadır. Bu oluşumda en önemli pay; petrol fiyatları ve dövizdeki hareketlerdir. Bunun yanı sıra vergiler ve dağıtıcı- bayi payı ile fiyatlar son şeklini alır. Fiyat oluşumunu sürekli denetleme görevi olan EPDK’nın bu fiyatlara doğrudan bir müdahalesi söz konusu değildir. Ancak dağıtıcı- bayi marjlarında formülasyona aykırı hareketlerin tespit edilmesi halinde tüketicilerin mağdur edilmesinin engellenmesi için EPDK’nın tavan fiyat uygulama yetkisi kanunen bulunmaktadır. Gün gün, bayi bayi akaryakıt fiyatlarına ise kurumumuz internet sitesinden ulaşmak mümkündür” denildi.
‘TAVAN FİYAT UYGULAMASI GÜNDEME GELEBİLİR’
Bugünkü toplantıda EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’ın, akaryakıt sektörünün serbest ve rekabetçi yapısının korunmasının EPDK’nın önceliği olduğunu vurguladığı, dağıtıcı- bayi arasındaki marj bölüşümü sorununun taraflar arasında adil bir şekilde çözülmesi gerektiğinin altını çizdiği vurgulanarak, “Kamuoyumuz bilmelidir ki halen akaryakıt fiyatları içerisindeki dağıtıcı ve bayi marjları makul bir seviyededir. Bu tutarlar iddia edildiği gibi bayilerin iflasına ve kapanmasına sebep olacak hatta ülkemizi akaryakıt sıkıntısına sokacak düzeyde kesinlikle değildir. İçinden geçtiğimiz süreçte büyük bir kar beklentisi içine girmek de sektörümüz için gerçekçi bir yaklaşım olarak görülmemelidir. Bugünkü toplantıda fiyat oluşumlarında bayi ve dağıtıcı oranlarına ilişkin son verileri de değerlendiren Yılmaz; petrol fiyatlarındaki düşüşe rağmen satış fiyatlarında makul olmayan kar artışları tespit etmeleri halinde ‘tavan fiyat’ uygulamasının yeniden gündeme gelebileceğini hatırlatmıştır” denildi.
‘TÜKETİCİYİ MAĞDUR EDEN BAYİLERE YAPTIRIM’
EPDK Başkanı Yılmaz’ın, dağıtıcıların, marj bölüşümünde ‘paylaşım kültürüne uygun biçimde’ mevki dezavantajı olan ve düşük tonajlı bayilere destek olması gerektiğini vurguladığına işaret edilerek, “Öte yandan tüketicilerimize yük oluşturmadan marj paylaşımı sorununu çözebilecek alternatifler de toplantıda değerlendirilmiştir. Bunlardan en önemlisi rafineri priminin dağıtıcı ve bayiler arasında basiretli ve iyi niyetli bir anlayışla paylaşılmasıdır. Toplantıda taşıt tanıma sistemi (TTS) ile yapılan satışlarda bayilerin mağdur edildiği yönündeki değerlendirmeler de not edilmiştir. EPDK’nın da bir çalışma yaptığı TTS ile ilgili dağıtıcıların bayilere aşırı yük oluşturacak bir mantıkla hareket etmemesi gerektiği hatırlatılmıştır. Bu arada TTS kapsamındaki tüketicilere, kamu araçlarına hatta ambulanslara bazı bayiler tarafından akaryakıt verilmek istenmediğine dair şikayetler kurumumuza ulaşmıştır. Söz konusu bayilerle ilgili gerekli inceleme başlatılmış olup tüketiciyi mağdur eden bayiler ağır yaptırımla karşılaşacaktır” ifadeleri kullanıldı.
‘KREDİ KARTI İLE ALANLARI CEZALANDIRMAK ANLAMINA GELECEKTİR’
Toplantıda kredi kartı ile akaryakıt satışları konusunun da gündeme geldiğine dikkat çekilerek, “Daha önce de bazı sektör temsilcileri tarafından dillendirilen kredi kartı ile satışlara yüksek, nakit satışlara ise indirimli fiyatlandırma konusu EPDK’nın görev alanında değildir. İlgili kanun gereği de herhangi bir mala ‘kredi kartı ile tek çekimlerde ödenen meblağ’ ile ‘nakit ödenen meblağ’ farklı olamaz. Bu konunun ‘akaryakıtta nakit ödemeye ucuz fiyat önerisi’ gibi lanse edilmesi ise doğru değildir. Zira tüketicilerin büyük bir çoğunluğu akaryakıt ürünlerini kredi kartı ile satın almaktadır. Bu talep kredi kartı ile akaryakıt alan tüketicileri cezalandırmak anlamına gelecektir. Akaryakıt sektörümüzün değerli temsilcileri olan bayilerimizin ve dağıtıcılarımızın sağduyu ile hareket ederek, tüketiciye yük olacak herhangi bir beklentinin içine girmeden marj paylaşımı konusunu kendi aralarında çözmesi mümkündür. Son olarak ifade etmek isteriz ki; ne petrol fiyatlarının istikrarsız bir görünüm sergilediği bu günlerde ne de ileride, akaryakıt fiyat oluşumunu etkileyecek tüketici aleyhine herhangi düzenlemeye gidilmesi söz konusu olabilir” denildi.